Në valën vdekjeprurëse së pandemisë së gripit në vjeshtën e vitit 1918, miliona njerëz ishin të pashpresë sepse nuk dinin se çfarë dimë tani për mënyrën e përhapjes së viruseve dhe sëmundjeve të frymëmarrjes, shkruan CNN, transmeton Insajderi.
Ne mund të përballemi me një fat të ngjashëm nëse disa njerëz vazhdojnë të injorojnë atë që një shekull përparim shkencor na kanë mësuar për t’i dhënë fund pandemive.
Pandemia e vitit 1918 u shfaq në tre valë, nga pranvera e vitit 1918 deri në dimrin e vitit 1919 – ku vdiqën 50 milionë deri në 100 milionë njerëz në të gjithë botën. Vala e parë në pranverën e vitit 1918 ishte relativisht e butë. Shumica e vdekjeve të gripit të vitit 1918 ndodhën në vjeshtën e vitit 1918 – vala e dytë dhe më e keqja e gripit të vitit 1918.
Ekspertët e shëndetit presin që infeksionet Covid-19 të rriten këtë dimër sepse virusi që shkakton Covid-19 është një Coronavirus, dhe Coronaviruset e tjerë përhapen më shumë gjatë dimrit.
Në ajrin dimëror, më pak të lagësht, grimcat që mbajnë virus mund të qëndrojnë në ajër më gjatë. Për më tepër, membranat tona të hundës janë më të thata dhe më të prekshme nga infeksioni në dimër. Dhe ndërsa moti bëhet më i ftohtë, ne kalojmë më shumë kohë në ambiente të mbyllura pa ajrosje të mjaftueshme, që do të thotë se virusi ka një mundësi më të lartë të përhapjes.
Ekzistojnë disa mundësi pse vala e dytë e vitit 1918 ishte kaq e tmerrshme, përfshirë një virus që mund të shndërrohej dhe modelet e lëvizjes dhe sjelljes njerëzore në atë kohë. Dimri do të thoshte që gripi gjithashtu përhapej më shumë dhe njerëzit ndodheshin në shtëpi më shpesh.
Në pacientët me grip të vitit 1918, pneumonia shpesh zhvillohej shpejt dhe vriste njerëz në ditën e dytë. Përpjekjet për Luftën e Parë Botërore kishin nisur, kështu që përhapja e shfrenuar u lehtësua nga lëvizjet e trupave dhe kampet e mbingarkuara ushtarake.
Gripi i vitit 1918 rrëmbeu indin e shoqërisë. Afërsisht gjysma e vdekjeve ishte midis të rriturve të rinj të moshave 20 deri në 40 vjeçare, në ndryshim nga pandemia aktuale, me të rriturit më të moshuar më shumë të ngjarë të përjetojnë sëmundje serioze dhe vdekje nga Covid-19.
Tani, kthehemi në vitin 2020. Përparimet e shumta shkencore na kanë lejuar një avantazh të lehtë në zbutjen e përhapjes dhe efekteve të sëmundjeve të frymëmarrjes si gripi dhe Covid-19. Përmirësimet teknologjike i kanë lejuar studiuesit të shohin qelizat dhe viruset përmes mikroskopëve elektronikë dhe kristalografisë me rreze X, e cila gjithashtu mundëson kapjen e miliona imazheve të tyre. Mikrobiologët tani mund të izolojnë, identifikojnë dhe përshkruajnë strukturën e viruseve.
Çfarë mund të bëjmë ne?
Megjithëse rastet e Covid-19 janë në rritje dhe mund të rriten këtë dimër, ka gjëra që mund të bëjmë për të ndaluar përhapjen. Masat paraprake si distancimi fizik, shmangia e grumbullimeve dhe udhëtimet e panevojshme, larja e duarve dhe mbajtja e maskave janë akoma të rëndësishme.
Grumbullimi i artikujve ushqimorë, mjekësorë dhe gatishmërisë së emergjencave – me përgjegjësi dhe në një mënyrë që merret parasysh nga të tjerët – mund të ndihmojë në kufizimin e udhëtimeve në dyqane, duke ulur kështu shanset e përhapjes.
Në vitin 1918, nuk kishte një vaksinë të aprovuar dhe të rregulluar. Këtë herë me Coronavirusin, “Operation Warp Speed” dhe programe të tjera janë duke testuar vaksinat për të qenë në gjendje të vaksinojnë publikun potencialisht deri në pranverën e vitit 2021.
Ajo që ka ende vlerë të madhe është marrja parasysh e përditësimeve dhe udhëzimeve të autoriteteve tuaja lokale të shëndetit publik, dhe njohurive shkencore të studiuesve dhe organizatave si “Qendrat Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve” dhe “Organizatën Botërore të Shëndetit”. /Insajderi.com
