Vetëdija është ende shumë e vështirë për tu kuptuar brenda mbretërisë së kafshëve. Zakonisht, vetëdija u përshkruhet njerëzve dhe primatëve të tjerë, ndërsa të tjerët sugjerojnë se është një tipar i përbashkët nga gjitarët.
Është edhe më e vështirë të kuptohet nëse kafshët si zogjtë, insektet dhe peshqit kanë një këndvështrim të vetëdijshëm. Një studim i ri nga Universiteti i Tübingen në Gjermani botuar më 25 shtator në “Science” sugjeron që zogj të tillë si sorrat mund të kenë një realitet subjektiv, njofton Insajderi.
Vetëdija mund të ketë shumë nivele. Niveli më i ulët është ndjeshmëria – ose aftësia për të pasur një këndvështrim. Niveli tjetër është urtësia – aftësia për të pasur një tren mendimi dhe për të formuar mendime. Më në fund, ekziston kuptimi i vetvetes.
Edhe të tregosh se zogjtë dhe si kafshët kanë ndjeshmëri do të ishte revolucionare për kuptimin tonë të vetëdijes dhe trurit. Për primatët, vetëdija shoqërohet zakonisht me cipën cerebrale. Kafshëve si zogjtë u mungon kjo pjesë e trurit.
Studimi, i udhëhequr nga Profesor Andreas Nieder, kryetari i Psikologjisë së Kafshëve në Universitetin e Tübingen, ekzaminoi sorrat, një nëngrup zogjsh korvidë (klasa e zogjve që gjithashtu përfshin korbat, dhe hojat). Ata i trajnuan zogjtë për t’iu përgjigjur një stimuli vizual të projektuar në një ekran.
Ndonjëherë stimuli ishte i qartë dhe zogjtë shfaqnin se e kishin parë. Herë të tjera, stimuli ishte i dobët – në prag të perceptimit të tyre. Për këto raste, madje edhe për të njëjtin intensitet të zbehtë, ndonjëherë zogjtë raportuan se panë sinjalin, dhe ndonjëherë jo. “Kjo nuk mund të shpjegohet nga funksionimi i syrit, por duhet të lindë në nivele më të larta të përpunimit të trurit që ‘vlerësojnë’ stimujt ndijorë”, thotë Nieder.
Edhe më intrigues është fakti se nganjëherë sorrat raportuan se kishin parë diçka kur në të vërtetë asgjë nuk ishte aty. Sytë e sorrave, në një farë kuptimi ishin një tregues tjetër i realitetit subjektiv.
Gjatë eksperimentit, shkencëtarët gjithashtu regjistruan aktivitetin e qelizave nervore brenda trurit të zogjve. Nëse përvoja e tyre nuk do të ishte subjektive, zogjtë do të ishin përgjigjur në mënyrë të ngjashme me çdo stimul të dobët. Por ky nuk ishte rasti. Qelizat nervore ishin aktive vetëm kur zogu raportoi se kishte parë stimulin.
Këto rezultate janë të rëndësishme për të kuptuar vetëdijen në mbretërinë e kafshëve. Sorrat dhe njerëzit u larguan nga pema evolucionare 320 milionë vjet më parë. Ose vetëdija aktive ka ekzistuar që nga atëherë, ose ka evoluar shumë herë në mbretërinë e kafshëve. /Insajderi.com
Burimi: Forbes
