Shkencëtarët kanë diskutuar që ne kemi më shumë se 5 shqisat themelore që kemi mësuar që nga kopshti.
Sigurisht, ju jeni njohur me pesë shqisat më të mëdha: të pamurit, të dëgjuarut, të nuhaturit, të prekurit dhe shija. Ideja e pesë shqisave klasike daton të paktën që nga Aristoteli, njofton Insajderi.
Sidoqoftë, Aristoteli argumenton se nuk mund të ketë shqisë të gjashtë sepse ekzistojnë vetëm pesë organe shqisore. Dhe, këtu e kuptoi gabim.
Por sa shqisa kemi vërtet?
Sipas LiveScience, kemi shqisa më delikate që shumica e njerëzve kurrë nuk i perceptojnë vërtet. Këtu janë shqisat shtesë që shkencëtarët kanë gjetur:
Propërceptimi
Kjo i referohet mënyrës sesi truri juaj e kupton se ku është trupi juaj në hapësirë. Është aftësia jonë e lindur të tregojmë se ku janë në hapësirë muskujt dhe pjesët e tjera të trupit.
Mundohuni të vendosni gishtin tuaj në hundë në errësirë. Kjo është ndjenja e hapësirës ose e pronësisë.
Ekuilibri
Kjo i referohet sensit tonë të ekuilibrit. Kjo aftësi rregullohet nga lëngu në veshin tonë të brendshëm ndërsa punon me sensin e shikimit që ne të lëvizim në mënyrë të sigurt.
Një shembull i mirë është kur përpiqemi të rrotullohemi shpejt, përsëri dhe përsëri, ne hutojmë këtë shqisë. Kjo çon në marrje mendsh dhe në mënyrë të pashmangshme humbje të ekuilibrit.
Është e panevojshme të thuhet, ndjenja jonë e ekuilibrit është ajo që na mundëson të ecim pa rënë. Sidoqoftë, kjo ndjenjë degradon ndërsa plakemi, e cila është shkaku pse njerëzit e moshuar janë të prirur të rrëzohen.
Termoceptimi
I referohet ndjesisë së nxehtësisë, si dhe ndjenjës së ftohtësisë. Me pak fjalë, kjo është shqisa që na tregon nëse kemi marrë flakë ose nëse dimri ka filluar!
Kjo është ndryshe nga shqisa jonë e prekjes sepse termoceptimi ndjen temperaturën ndërsa ndjesia e prekjes është e ndjeshme ndaj presionit mbi lëkurë.
Kronoceptimi
Kjo i referohet sensit dhe perceptimit tonë të kohës, për të cilin zakonisht është e vështirë të flitet. Arsyeja është se shkencëtarët ende po kuptojnë nëse kronoceptimi është një kuptim neurologjik – së bashku me linjat e ndjenjës së temperaturës dhe ekuilibrit – ose diçka më psikologjike.
A stresoheni nëse keni një periudhë kohe fikse para jush? Për shembull, nëse ju stresoheni kur mendoni për ‘2 orët’ që keni para se të shkoni në zyrë ose afati prej 8 orësh që ju dha shefi juaj, atëherë keni një sens të “dobët” të kohës.
Burimi: Live Science
