British American Tobacco (BAT) – një nga kompanitë më të mëdha britanike dyshohet se i ka dhënë ryshfet ish-udhëheqësit të Zimbabvesë, diktatorit Robert Mugabe, transmeton Insajderi.com.
Sipas një hetimi të “BBC Panorama”, dokumentet tregojnë se BAT ishte përfshirë në negocitata për të paguar midis 300 mijë dhe 500 mijë dollarë për partinë e Mugabes në Zanu-PF gjatë vitit 2013.
Këto dokumente gjithashtu zbulojnë se BAT po paguante ryshfete në Afrikën e Jugut dhe po përdorte mbikëqyrje të paligjshme për të dëmtuar rivalët, teksa e njëjta thotë se është e përkushtuar ndaj standardeve më të larta të sjelljes së koorporatës.
Sundimi 37-vjeçar i Presidentit Mugabe u sigurua përmes zgjedhjeve të njollosura nga akuzat për mashtrim dhe dhunë.
Ai u rrëzua në vitin 2017 dhe vdiq në vitin 2019. Partia në pushtet, Zanu PF, tani është nën udhëheqje të re.
Në dokumentet e siguruara nga Panorama në një hetim të përbashkët me Byronë e Gazetarisë Hulumtuese dhe Universitetin e Bath, tregohet se si BAT financoi një rrjet prej gati 200 informatorësh sekretë në Afrikën jugore. Pjesa më e madhe e kësaj pune u transferua në një kompani private të sigurisë të Afrikës së Jugut të quajtur Shërbimet e Sigurisë Forensike (FSS).
FSS ishte ngarkuar zyrtarisht me luftimin e tregtisë së cigareve në tregun e zi, megjithatë ish-punonjësit i kanë thënë BBC-së se ata shkelën ligjin për të sabotuar rivalët e BAT.
British American Tobacco është një nga kompanitë më të mëdha të duhanit në botë dhe është një nga 10 kompanitë më të mëdha në Mbretërinë e Bashkuar. Ajo zotëron market kryesore të cigareve, përfshirë ‘Lucky Strike’, ‘Camel’ dhe ‘Pall Mall’.
FSS pagoi një firmë lokale për të kryer mbikëqyrje në një fabrikë – ‘Savanna Tobacco’ më 2012, por kompania u kap.
Njeriu që u dërgua për të negociuar një marrëveshje, i cili dëshiron të mbetet anonim, tha për Panorama se ai korruptoi një numër zyrtarësh qeveritarë për të siguruar një takim për të diskutuar “çështjen e burrave”.
Ai tha: “Më duhej ta bëja të qartë se ata do të presin një zarf të bukur të trashë të shënimeve”.
Një memorandum i brendshëm përshkruan marrëveshjen që u propozua. Zyrtari i Zimbabves tha se me zgjedhjet e ardhshme presidenciale, një donacion për partinë e Mugabe – Zanu PF – do të ndihmonte.
Memorandumi thoshte: “Me këtë donacion, ata pastaj mund të ktheheshin te Presidenti për t’u përpjekur për të zgjidhur problemin. Shuma e donacionit do të duhej të ishte rreth 300,000 deri në 500,000 dollarë për Zanu PF”.
Dokumentet nuk tregojnë nëse ryshfeti është paguar në fund, por Panorama ka folur me tre burime të cilët kanë konfirmuar se BAT ishte në dijeni të kushteve të marrëveshjes në ofertë. Brenda disa ditësh nga ofrimi i marrëveshjes, të tre drejtorët ishin të lirë.
BAT nuk pranoi të përgjigjej në lidhje me pagesat në Zimbabve, por nuk mohoi pagimin e ryshfetit për Robert Mugabe.
Një rrjet më i gjerë midis FSS dhe BAT në Afrikën jugore punoi nga viti 2000 deri më 2016.
Dëshmitë sugjerojnë se ata kanë korruptuar zyrtarë doganorë dhe oficerë policie dhe se BAT siguroi qasje në informacion nga rrjeti i kamerave të policisë, i cili u përdor për të spiunuar rivalët e tij.
Dokumentet tregojnë se stafi i lartë nga selia e BAT në Londër rekrutoi personalisht dhe pagoi disa nga informatorët që punonin në fabrikat e konkurrentëve.
Kjo nuk është hera e parë që BAT akuzohet për ryshfet. Në vitin 2015, kompania kishte paguar fshehurazi politikanë dhe nëpunës civilë në vendet në Afrikën Lindore për të minuar masat kundër pirjes së duhanit.
Zbulimet nxitën një hetim pesë-vjeçar nga Zyra e Mashtrimit të Rëndë në Mbretërinë e Bashkuar (SFO). Në fillim të këtij viti, kjo zyrë arriti në përfundimin se nuk kishte prova të mjaftueshme për ndjekje penale.
BAT thotë se ka bashkëpunuar plotësisht me hetimin e SFO-së, i cili përfshinte akuza në lidhje me Afrikën e Jugut dhe që rezultoi në mosmarrjen e ndonjë veprimi. /Insajderi.com
