Tri përpjekje për armëpushim kanë dështuar të ndalojnë përleshjet mes Azerbajxhanit dhe Armenisë, ndërsa numri i viktimave ka shkuar në më shumë se 1.000 të vrarë, janë vetëm disa nga gjërat që e karakterizojnë konfliktin, i cili ka bërë një muaj që ka filluar, transmeton Insajderi.
Karabakhu është në zemër të një konflikti dekada të vjetër midis Azerbajxhanit dhe Armenisë, të dy ish republikat Sovjetike.
Është i njohur ndërkombëtarisht si territor Azerbajxhanit, por drejtohet nga armenët etnikë të cilët ose duan të shkëputen ose të bashkohen me Armeninë, raporton Al Jazeera.
Tensionet u rritën në vitet 1980. Nacionalizmi etnik ishte zhgënjyer në kohën Sovjetike, kështu që kur Bashkimi Sovjetik u shpërbë, armenët etnikë panë një shans për të bërë kërkesë për t’u bashkuar me Armeninë.
Rezultati ishte një luftë e përgjakshme në vitet 1990 që vrau 30,000 persona dhe zhvendosi miliona të tjerë.
Të dy palët u akuzuan për sulm ndaj civilëve, por Azerbajxhani mbajti koston më të madhe me më shumë vdekje dhe refugjatë. Kur mbaroi lufta, Armenia kishte pushtuar Nagorno – Karabakhun dhe disa zona përreth.
I njohur si “Artsakh” për armenët, rreth 150,000 njerëz jetojnë në enklavën malore, me një të tretën e popullsisë në qytetin kryesor të Stepanakert. Zona e Nagorno – Karabakhut shtrihet në një hapësirë prej 4,400 kilometra katrorë, dhe shtrihet afër tubacioneve të naftës dhe gazit në perëndim.
Më 27 shtator, rivalët u përplasën përsëri, duke filluar luftimet më të këqija për të goditur rajonin që nga vitet 1990. Analistët kanë paralajmëruar se kësaj here, konflikti është i ndryshëm kryesisht sepse po përdoren armë të reja. Ekzistojnë gjithashtu frika se mund të shfaqet një luftë e përgjithshme, e cila tërheq Rusinë dhe Turqinë.
Siç ndodh shpesh kur rivalët luftojnë, secila palë fajësoi tjetrën.
Ministria e Mbrojtjes së Azerbajxhanit tha se kishte filluar një “kundërsulm për të shtypur veprimtarinë luftarake të Armenisë dhe për të garantuar sigurinë e popullsisë”, ndërsa Armenia akuzoi Azerbajxhanin për sulmimin e vendbanimeve civile në Nagorno – Karabakh.
“Parimet e Madridit kishin parashikuar dhe ranë dakord që Jerevani t’i dorëzonte Azerbajxhanit rajonet e okupuara përreth Nagorno – Karabakhut. Është e qartë se nëse Jerevani do ta kishte kryer këtë ndërmarrje, atëherë jeta e shumë armenëve dhe azerbajxhanasve do të ishte kursyer”, tha Robert Mcutler, një bashkëpunëtor në Institutin e Çështjeve Globale Kanadeze. /Insajderi.com
